‘WIL’, de oorlogsroman die in 2016 de Vlaamse literatuur volledig op haar kop zette, werd dit jaar eindelijk verfilmd. Het publiek was alvast diep onder de indruk: wat een mokerslag van een film. Benieuwd of Jeroen Olyslaegers daar ook zo over denkt.

De film werd bedolven onder de lovende reacties. Wat vond u er zelf van?
Jeroen Olyslaegers: “Eerlijk: ik vond het een rollercoaster van een film. De eerste keer dat ik hem zag, ben ik emotioneel helemaal onderuitgegaan. De tranen liepen over mijn wangen. In het begin schaamde ik me daar een beetje voor. Was het niet narcistisch, om zo ontroerd te raken door mijn eigen materiaal? Tot ik besefte dat die tranen meer te maken hadden met een soort flashback: door de film te bekijken, werd ik teruggekatapulteerd naar de periode waarin ik zelf aan ‘WIL’ schreef. Dat was zo’n emotionele, diepgaande ervaring, die ik in de cinemazaal even helemaal opnieuw beleefde.”

Was u destijds meteen te vinden voor een verfilming van ‘WIL’?
“Aanvankelijk was ik toch op mijn hoede. Als ik nog maar het vermoeden kreeg dat de makers snel wat geld wilden verdienen aan mijn boek, zou ik meteen ‘nee’ zeggen. Gelukkig had ik dat gevoel bij Tim (Mielants, de regisseur, red.) en de andere makers totaal niet. Integendeel, ik zag meteen het vuur in hun ogen, de goesting om er volledig voor te gaan. (lachje) Dat moet ook, als je in ons land een film wilt maken.”

Hoe vreemd is het om als schrijver je personages tot leven te zien komen op het grote scherm?
“Langs de ene kant is zo’n verfilming inderdaad heel bevreemdend, omdat het een gigantische machinerie in gang zet: dat budget, die sets, die Hollywoodachtige cinematografie ... Als schrijver sta je daar een beetje verdwaasd naar te kijken. Maar langs de andere kant voelde het voor mij ook intiem aan, omdat ik Tim Mielants als een artistieke vriend beschouw. Tim en ik delen een fascinatie voor dezelfde thema’s. Zo zijn we allebei heel erg bezig met wat het nu precies betekent om man te zijn. Het valt me telkens weer op dat mannen in staat zijn tot de wreedste dingen, om toch maar bij de groep te horen. Dat thema speelt een prominente rol in ‘WIL’ én ook in de andere films van Tim.”

In hoeverre wijkt de film af van uw boek?
“Het zijn toch twee verschillende dingen. De film is opgebouwd als een echte thriller, die de kijker meetrekt in een verschrikkelijke nachtmerrie. Dat thrillerelement is veel minder aanwezig in mijn boek. Maar: de morele confrontatie, die de gloeiende kern van de film vormt, lijkt wel heel erg op het dilemma dat ik in mijn boek poneer. Kijk, ik heb ‘WIL’ nadrukkelijk geschreven om een groot publiek te bereiken, maar níét om dat publiek te behagen. Ik wou de lezer dwingen om eens goed na te denken: ‘Wat zou jij hebben gedaan in de plaats van Wilfried?’ Die prangende kwestie zit ook in de film, alleen is het verhaal errond totaal anders opgebouwd. In mijn boek trek ik de lezer langzaam mee, terwijl de film je binnen de twee uur te grazen neemt, om je daarna beduusd de cinema uit te sturen.”

Hoe kijkt u nu, zeven jaar na de publicatie, terug op het reusachtige succes van ‘WIL’?
“Eigenlijk ben ik blij dat dat succes me pas op latere leeftijd is overkomen. Die periode was bij momenten zo heftig. Al was ik natuurlijk ook dolgelukkig dat zoveel mensen mijn boek meteen in de armen sloten.”

Heeft het succes u ook iets over uzelf geleerd?
“Het heeft me wel doen inzien hoeveel belang ik hecht aan mijn publiek. Tegen een publiek kan je als auteur – of acteur of muzikant – niet liegen, want ze ruiken het meteen als je niet oprecht bent. Maar als ze merken dat je de lat hoog legt én je slaagt ook nog in je opzet, dan zijn ze je voor eeuwig dankbaar. Dat is me bij ‘WIL’ overkomen: ik vond een publiek dat me dankbaar was voor wat ik gemaakt had, waardoor mijn zelfvertrouwen een enorme boost kreeg. Die steun stuwt me nog altijd vooruit, doet me nog groter dromen en dieper graven als schrijver. Voor ‘WIL’ ben ik voor het eerst all the way gegaan. Sinds dat succes ben ik vastbesloten om alleen nog maar verhalen te schrijven waarbij de lat hoog ligt. Héél hoog.”